انتخاب رمان و سختی‌های آن!

مقدمه اول: هر سال در چنین ایامی معمولاً بهترین کتاب‌هایی را که سال گذشته خوانده و در موردشان چیری در وبلاگ نوشته‌ام، انتخاب کرده و در کنار منتخبین سال‌های قبل قرار می‌دادم. در این دوازده سیزده سال به مرور لیستی به دست آمده که شاید به کار انتخاب رمان توسط شما بیاید. امیدوارم در کنار بررسی‌ها و تحقیقاتی که خودتان برای انتخاب کتاب می‌کنید این لیست هم به کار بیاید.

مقدمه دوم: انتخاب لیست فوق با توجه به نمره‌ای که در زمان نوشتن مطلب به آنها داده‌ام، انجام می‌شود. در مورد نحوه نمره‌دهی در این لینک توضیح داده‌ام. چنانچه خواندید و پیشنهادی در این زمینه داشتید، استفاده خواهم کرد.

مقدمه سوم: در کنار نمراتی که داده‌ام یکی از سه حرف (A,B,C) را استفاده کرده‌ام که اینها نشان‌دهنده هیچ برتری و رجحانی نیست و صرفاً یک نوع دسته‌بندی بر مبنای سخت‌خوانی و ساده‌خوان بودن کتاب است که قبلاً در این لینک توضیحاتی در این رابطه داده‌ام. در مورد انتخاب رمان و توصیه رمان توضیحاتی در اینجا نوشته‌ام که شاید به کار بیاید.

******

انتخاب رمان کار ساده‌ای نیست و توصیه‌ی آن کاری بسیار سخت است. طبعاً می‌توان هرگاه دوستی از ما درخواست معرفی کرد، تعدادی شاهکار را پشت سر هم ردیف و خود را خلاص کنیم. مطمئن باشید در این دنیا و آن دنیا هیچ‌کس یقه ما را نخواهد گرفت که فلان کتاب شاهکاری که معرفی کردی شاهکار بود یا نبود؛ در این دو دنیا مشغولیاتِ آدم‌ها بسیار بیشتر از این حرف‌هاست که بیایند یقه ما را بابت این مسائل بگیرند! اما اگر برای‌مان مهم باشد که آن دوست در صورت عمل به توصیه‌های ما چه مسیری را طی خواهد کرد، آن‌وقت توصیه کتاب کار سختی خواهد شد. توصیه‌های ما می‌تواند یک فرد را با کتاب و کتاب‌خوانی عجین کند و هم می‌تواند فردی را از این مسیر باز بدارد. به تفاوت این دو مسیر و تبعاتش در جامعه که فکر کنیم پشت‌مان تیر می‌کشد و مژه‌های چشم راست‌مان شروع به پرش می‌کند و شب خوابمان نمی‌برد و ... البته اوضاع به این خطرناکی هم نیست و خبرهای خوبی در این رابطه وجود دارد:

اول این‌که تعداد توصیه‌خواهان رو به کاهش است!

دوم این‌که تعداد توصیه‌دهندگان رو به فزونی است!!

سوم این‌که تعداد عمل کنندگان به توصیه‌ها به شدت رو به کاهش است!!!

چهارم این‌که مسئولینِ مسائلِ بسیار خوفناک و وحشتناک‌تر از این‌ مثلِ خرس می‌خوابند و لوزه سمت چپ‌شان حتی به خارش هم نمی‌افتد! (این لوزه را مدیون خلاقیت مترجم کتاب آخر هستم!!)

با این خبرهای خوب تقریباً نود و هشت و شش دهم درصد سختی توصیه‌ی کتاب برطرف شده است و آن مقدار باقی‌مانده هم چیزی نیست که بخواهیم بابت آن نگران باشیم؛ نمی‌شود که همه‌ی شاخص‌ها تهِ دره باشد و این یکی نوکِ قله!

لذا با قلبی آرام و دلی مطمئن در ادامه مطلب لیست کتابهای منتخب سال گذشته و سال‌های قبل را آورده‌ام. در مقابل هر عنوان کتاب لینک مطلبِ مربوطه جهت تسریع در دسترسی آمده است.

 

کتابهای قابل توصیه که در سال 1401 خوانده شد:

طاقت زندگی و مرگم نیست – مو یان  (5) B اینجا

پرواز بر فراز آشیانه فاخته – کن کیسی  (4.8) A اینجا

مارش رادتسکی – یوزف روت  (4.7) B اینجا و اینجا

اومون را – ویکتور پلوین  (4.5) A اینجا

فریدون سه پسر داشت – عباس معروفی (4.1) B اینجا

بابا گوریو – اونوره دو بالزاک  (4) A اینجا

ملکوت – بهرام صادقی  (4) B اینجا

کشتن موش در بکشمبه – امریک پرسبرگر  (3.9) A اینجا

دشمنان – آیزاک باشویس سینگر  (3.9) A اینجا

بندرهای شرق – امین معلوف  (3.9) A اینجا

مجموعه داستان: ژاله‌کش – ادویج دانتیکا (4) B اینجا

نمایشنامه: طومار شیخ شرزین – بهرام بیضایی (4) A اینجا

کتاب معروفی که نمره کم گرفت!: پوست – کورتزیو مالاپارته (3.2) B اینجا

کتابهای قابل توصیه که در سال 1400 خوانده شد:

جنگ و صلح – لئو تولستوی   (5) A  اینجا و اینجا و اینجا

بائودولینو – اومبرتو اکو   (5) A  اینجا و اینجا

از غبار بپرس – جان فانته  (4.6)  B   اینجا

وقت سکوت – لوئیس مارتین سانتوس  (4.3)  C  اینجا

ابداع مورل – آدولفو بیوئی کاسارس  (4.3)  B  اینجا

روسلان وفادار – گئورگی ولادیموف  (4.2)  A  اینجا

رویای سلت – ماریو بارگاس یوسا  (4.2)  A  اینجا

عامه‌پسند – چارلز بوکوفسکی  (4.1)  A  اینجا

دفتر بزرگ -  آگوتا کریستف  (4)  A  اینجا

غرامت مضاعف – جیمز ام کین  (3.9)  A  اینجا

کتاب غیرداستانی: اسلحه، میکروب و فولاد  اینجا

     کتابهای قابل توصیه که در سال 99 خوانده شد:

     سور بز – ماریو بارگاس یوسا (5) A اینجا

     دلبند – تونی موریسون  (5) B اینجا

     جای خالی سلوچ – محمود دولت‌آبادی  (5) A اینجا

     اسفار کاتبان – ابوتراب خسروی  (4.5) B اینجا

     نگویید چیزی نداریم – مادلین تین  (4.4) A اینجا

     آمریکایی آرام – گراهام گرین (4.3) A  اینجا

     زنگ انشاء – زیگفرید لنتس (4.3) B  اینجا

     اتحادیه ابلهان – جان کندی‌تول (4.3) B  اینجا  

    جاده – کورمک مک‌کارتی  (4.2) B  اینجا

    شاگرد قصاب – پاتریک مک‌کیب  (4.1)  B اینجا

    سفید بینوا – شروود اندرسون  (4.1) A اینجا

    دون‌کیشوت‌های ایرانی – بیژن عبدالکریمی (4)  اینجا

..............................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 98 خوانده شد:

     ذرت سرخ – مو یان (5) B اینجا

     سمفونی مردگان – عباس معروفی (5) B اینجا

     سومین پلیس – فلن اوبراین (5) C اینجا

    زندگی واقعی آلخاندرو مایتا – ماریو بارگاس یوسا (4.8) C اینجا و اینجا

    بازی در سپیده‌دم و رویا – آرتور شنیتسلر (4.4) B اینجا و اینجا

    ما – یوگنی زامیاتین  (4.3) B اینجا

    مداد نجار – مانوئل ریباس (4.1) B اینجا

    صدای افتادن اشیا – خوان گابریل واسکس (4.1) B اینجا

    کشتن مرغ مینا – هارپر لی (4) A اینجا

   موش‌ها و آدم‌ها – جان اشتاین‌بک (4) A اینجا

   همسر دوست‌داشتنی من – سامانتا داونینگ (4) A اینجا

   مرحوم ماتیا پاسکال – لوئیجی پیراندللو (3.9) A اینجا

..........................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 97 خوانده شد:

      گورستان پراگ- اومبرتو اکو (5)  A اینجا

     لولیتا – ولادمیر ناباکف (5) B اینجا

     وقتی یتیم بودیم – کازو ایشی‌گورو (4.8) C اینجا

     پدرو پارامو – خوان رولفو (4.7) C اینجا

     قدرت و جلال – گراهام گرین (4.2) A اینجا

     گور به گور – ویلیام فاکنر (4) B اینجا

     گیرنده شناخته نشد- کاترین کرسمن تیلور (4) A اینجا

     قصر شیشه‌ای – جینت والز (4) A اینجا

     خداحافظ برلین – کریستوفر ایشروود (3.9) A اینجا

    .............

    مجموعه داستان:

    لاتاری، چخوف و داستانهای دیگر (4) B اینجا

    نمایشنامه:

    خدای کشتار – یاسمینا رضا (4) B اینجا

    مجلس ضربت زدن – بهرام بیضایی (4) B اینجا

   کتاب غیر داستانی: اینجا!

         .............................................................................................      

کتابهای قابل توصیه که در سال 96 خوانده شد:

 آونگ فوکو- اومبرتو اکو (5)  C اینجا و اینجا و اینجا

ژاک قضاوقدری و اربابش- دنی دیدرو (4.6) B اینجا

مرگ ایوان ایلیچ- تولستوی (4.6) A اینجا

راهنمای کهکشان برای اتواستاپ‌زن‌ها – داگلاس آدامز (4.3) A  اینجا

پستچی همیشه دوبار زنگ می‌زند – جیمز کین (4.0) A اینجا

خزان خودکامه (پاییز پدرسالار)- مارکز (3.9) C اینجا

کافکا در ساحل – موراکامی (3.9) B اینجا

.........

مجموعه داستان:

یادداشتهای یک دیوانه – نیکلای گوگول (4.6) B اینجا

      کتابخانه بابل – بورخس (4.1) C اینجا

نمایشنامه: مرد یخین می‌آید – یوجین اونیل (3.9) B اینجا و اینجا

ادبیات غیر داستانی: آس و پاس در پاریس و لندن – جورج اورول (4.0) اینجا

........................................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 95 خوانده شد:

آقای رئیس‌جمهور- میگل آنخل آستوریاس (4.7) B اینجا

مادام بوواری – گوستاو فلوبر (4.7) A اینجا

میدان ایتالیا – آنتونیو تابوکی (4.5) B  اینجا

منظر پریده‌رنگ تپه‌ها – کازوئو ایشی‌گورو (4.4) B اینجا

سرباز خوب – فورد مادوکس فورد  (4.1) C  اینجا و اینجا

فرار کن خرگوش – جان آپدایک (3.9) B  اینجا

تورگنیف‌خوانی – ویلیام ترور (3.9) B  اینجا

راسته کنسروسازی – جان اشتین‌بک (3.8) B  اینجا

.....................

نمایشنامه: در انتظار گودو – ساموئل بکت (4.2) B اینجا

رمان ایرانی: شب ممکن – محمدحسن شهسواری (4) B  اینجا

مجموعه داستان کوتاه ایرانی: اژدهاکشان – یوسف علیخانی (4) A اینجا

ادبیات غیر داستانی:

روح پراگ – ایوان کلیما  اینجا و اینجا و اینجا و اینجا

وازدگان خاک – آرتور کستلر  اینجا

فضیلت‌های ناچیز – ناتالیا گینزبورگ  اینجا

متعهد – الیزابت گیلبرت  اینجا

نئوگلستان – پدرام ابراهیمی  اینجا

 ................................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 94 خوانده شد:

نام گل سرخ – اومبرتو اکو (5)  B  اینجا

امپراتوری خورشید – جی.جی.بالارد (5)  B  اینجا

قهرمانان و گورها – ارنستو ساباتو (5) C اینجا

صحرای تاتارها – دینو بوتزاتی (4.7) B اینجا

برادران کارامازوف – داستایوسکی (4.6) A  اینجا

خانم دَلُوِی – ویرجینیا وولف (4.4) C  اینجا

خانه ارواح – ایزابل آلنده (4.4)   A اینجا

خاطرات یک گیشا – آرتور گلدن (4.1) A اینجا

خانواده پاسکوآل دوآرته – خوسه سلا (4.1) B اینجا

باغ سیمانی – یان مک‌ایوان (4.1) B اینجا

زنگها برای که به صدا در می‌آید – همینگوی (3.9) A اینجا

خشم – فیلیپ راث (3.8) B اینجا

................................................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 93 خوانده شد:

جنگ آخرزمان ماریوبارگاس یوسا  B  اینجا

ینگه دنیا جان دوس پاسوس  B  اینجا و اینجا

گهواره گربه  کورت وونه گات  B  اینجا

آدلف  بنجامین کنستان  A  اینجا

سال های سگی  بارگاس یوسا C  اینجا و اینجا

مونالیزای منتشر   شاهرخ گیوا B  اینجا

سرگذشت تام جونز  هنری فیلدینگ A  اینجا

پشت فرمان با مامان  لیز نورگوآ  A  اینجا

خانه خوبرویان خفته  یاسوناری کاواباتا  C  اینجا

خاک بکر  ایوان تورگنیف  A  اینجا

آنها به اسبها شلیک می کنند  هوراس مک کوی A اینجا

آلیس  یودیت هرمان  C  اینجا

...........................................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 92 خوانده شد:

اپرای شناور  جان بارت BوC  اینجا

جاز  تونی موریسون  C اینجا

وجدان زنو  ایتالو اسووو  B اینجا

سیمای زنی در میان جمع   هاینریش بل B اینجا

ابر ابله   ارلند لو A اینجا

خرده جنایت های زناشوهری  امانوئل اشمیت A اینجا

زندگی در پیش رو   رومن گاری A  اینجا

یکی مثل همه  فیلیپ راث B اینجا

اعتماد   آریل دورفمان C اینجا

عطر  پاتریک زوسکیند A  اینجا

کتاب های ایرانی سال 92:

شازده احتجاب  گلشیری  C اینجا

ترس و لرز   ساعدی A اینجا

آویشن قشنگ نیست  حامد اسماعیلیون B اینجا

..............................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 91 خوانده شد:

گفتگو در کاتدرال  یوسا  اینجا و اینجا  C

اگنس  پیتر اشتام  اینجا  B

نوای اسرارآمیز  امانوئل اشمیت  اینجا A

تریسترام شندی  لارنس استرن  اینجا و اینجا و اینجا C

ژرمینال   امیل زولا  اینجاA

پوست انداختن  کارلوس فوئنتس  اینجا و اینجا و اینجا و اینجا C

گل هایی به یاد آلجرنون دنیل کیز  اینجاB

میرا  فرانک کریستوفر  اینجا B

دوست بازیافته  فرد اولمن  اینجا A

تس  تامس هاردی اینجا و اینجا A

قصری در پیرنه  یوستین گوردر  اینجا B

گاوخونی  جعفر مدرس صادقی  اینجا B

خاطرات روسپیان سودازده من  اینجا B

کرگدن  اوژن یونسکو  اینجا B

آذر ماه آخر پاییز ابراهیم گلستان اینجا B

.................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 90 خوانده شد:

در انتظار بربرها  جی ام کوتزی  اینجا B

عقاید یک دلقک    هاینریش بل   اینجا و اینجا  B

شوخی   میلان کوندرا  اینجا و اینجا B

مرگ در آند  ماریو بارگاس یوسا  اینجا B

ناتوردشت  جی دی سالینجر اینجا B

اجاق سرد آنجلا فرانک مک کورت  اینجا A

مرشد و مارگریتا میخائیل بولگاکوف اینجا و اینجا  C

تراژدی آمریکایی  تئودور درایزر  اینجا A

آبروی از دست رفته کاترینا بلوم  هاینریش بل اینجا B

تونل  ارنستو ساباتو  اینجا B

.......................................................................................................

کتابهای قابل توصیه که در سال 89 خوانده شد :

سفر به انتهای شب لویی فردینان سلین  اینجا و اینجا و اینجا B

شوایک  یاروسلاو هاشک  اینجا A

هرگز رهایم مکن کازوئو ایشی گورو  اینجا B

کوری  ژوزه ساراماگو  اینجا B

در غرب خبری نیست اریش ماریا رمارک  اینجا B

مرگ قسطی فردینان سلین  اینجا B

1984  جورج اورول  اینجا و اینجا B

آوریل شکسته  اسماعیل کاداره  اینجا A

همنوایی شبانه ارکستر چوب ها  رضا قاسمی اینجا و اینجا C

مثل آب برای شکلات لورا اسکوئیول اینجا A

همه چیز فرو می پاشد  چی نوآ چی به  اینجا A

زن در ریگ روان  کوبو آبه  اینجا B

ماه پنهان است  جان اشتین بک  اینجا A

خداحافظ گاری کوپر  رومن گاری اینجا A

ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون  اینجا B

ظلمت در نیمروز  آرتور کستلر  اینجا A

دنیای سوفی  یوستین گوردر  اینجا A

رگتایم ای ال دکتروف  اینجا B

احتمالاً گم شده ام  سارا سالار  اینجا A

پایان ابدیت  آیزاک آسیموف  اینجا A

و البته کتابهایی مثل: مزرعه حیوانات A, بازرس هاند واقعی A, قمارباز A, دل سگ B, یازده دقیقه A, بیگانه B, گتسبی بزرگ A, لیدی ال A, کبوتر B, تیمبوکتو B, سلاخ خانه شماره پنج C, زندگی کوتاه استA, قصه های از نظر سیاسی بی ضرر Aو زنگبار یا دلیل آخر Bو...!