نویسنده به همراه دختر ده ساله اش در تظاهراتی (بر ضد طرحی در مورد مهاجرت) شرکت می کند و در آنجا دختر, سوالاتی درباره چرایی تظاهرات و معانی برخی شعارها می پرسد و گفتگو به موضوع نژادپرستی می رسد. بعد از این واقعه نویسنده با یادآوری سوالات دخترش شروع به نوشتن این متن می نماید : بار اول متن را با هم خواندیم و ناچار شدم که همه آن را تقریباً بازنویسی کنم و بعضی کلمات پیچیده را تغییر و مفاهیم مشکل را شرح بدهم. پس از آن نویسنده متن را در حضور دختر و دو نفر از دوستانش می خواند و با توجه به واکنش آنها تغییراتی در متن می دهد. این متن پس از پانزده بار بازنویسی نهایی می شود و مخاطبان آن اگرچه کودکان 8 تا 14 سال قلمداد شده است لیکن برای همگان مفید است.
این متن به تصریح نویسنده اش براساس اینکه "تربیت" اولین گام برای مبارزه با نژادپرستی است بنا شده است.
اهمیت موضوع
من اگر تصمیم گیر بودم این کتاب را به نحوی در سیستم آموزش و پرورشمان می گنجاندم و علاوه بر آن حتماً به جای واحدهای درپیت و به دردنخور دانشگاه , یک تک واحدی هم به این امر اختصاص می دادم. حالا که نیستم! اما به همه دوستان توصیه می کنم که این کتاب را بخوانند و زیاد بخوانند.
شاید برخی بگویند که در کشور ما که نه مهاجر آفریقایی است نه آسیایی و... نژادپرستی موضوعیت ندارد! اما باید بگویم که در کشور ما با توجه به تنوع قومیت ها این موضوع از اهم واجبات است. موضوعی که ما عموماً توجهی به آن نداریم و در کلام و رفتارمان توهین به دیگران موج می زند و به منزلت انسانی اقوام دیگر بی احترامی می کنیم و به پیامدهای آن بی توجه هستیم.
اگر در اطراف خود دوستانی از اقوام دیگر داشته باشید که دارید , به اهمیت موضوع واقفید و نیازی به تذکر بیشتر نیست.
گزیده هایی از متن برای آشنایی با نثر
کتاب اینگونه آغاز می شود:
- راستی پدر , نژادپرستی چیست؟
- نژادپرستی رفتاری اخلاقی و تا حدی همگانی است که در همه جوامع وجود دارد و متاسفانه چون مردم توجهی به آن ندارند, در بعضی کشورها عادی شده است. نژادپرستی بدبینی و تحقیر نسبت به کسانی است که خصوصیات ظاهری و فرهنگی متفاوتی با ما دارند.
- وقتی می گویی "همگانی" منظورت این است که طبیعی است؟
- نه , صرف اینکه رفتاری رایج است به آن رفتار طبیعی نمی گویند. به طور معمول انسان مایل است به کسی که با خودش متفاوت است, مثلاً فردی خارجی, بدبین باشد. چنین رفتاری سابقه ای به اندازه طول تاریخ انسان دارد و رفتاری جهانی است و همه را در بر می گیرد.
- اگر همه را در بر می گیرد, پس من هم می توانم نژادپرست باشم!
- اولاً طبیعت غریزی کودکان نژادپرست نیست. کودک , نژادپرست به دنیا نمی آید. اگر پدر و مادرش... والی آخر...
.
نژادپرست در عمق خویش اندیشه می کند: شناختن عیب ها و حسن های شخصی یک فرد اهمیت چندانی ندارد, کافی است بدانم که او تعلق به گروه اجتماعی خاص دارد تا طردش کنم.
.
رنج بردن از بی عدالتی لزوماً انسان را عادل نمی کند. در مورد نژادپرستی هم همینطور است. انسانی هم که قربانی نژادپرستی بوده, می تواند در بعضی مواقع تسلیم وسوسه نژادپرستی شود.
.
مبارزه با نژادپرستی می باید واکنشی هرروزه باشد, نباید از هوشیاری ما کاسته شود. باید از خودمان شروع کنیم و در به کارگیری کلمات دقیق باشیم , کلمات خطرناک اند... باید به جایی برسی که در زبانت , اصطلاحاتی با مضمون های غلط و خطرناک راه ندهی. مبارزه با نژادپرستی با توجه در زبان آغاز می شود ...
.
و این هم پایان دیالوگ ها!:
- پدر یک کلمه بی تربیتی می خواهم بگویم : نژادپرست یک بی شرف است.
- کلمه ضعیفی است دخترم , ولی کفایت می کند.
***
این کتاب کوچک (68 صفحه) را خانم رویا لطافتی ترجمه و انتشارات زمستان آن را در سال 1378 در 2000 نسخه و به قیمت 500 تومان منتشر نموده است. (پول پنج نخ سیگار یا یه دونه رانی یا یه دونه ماست موسیر !!)
***
بعداً نوشت: بد ندیدم جهت تکمیل مطلب بخش هایی از کتاب جامعه شناسی گیدنز که مرتبط با موضوع است را اینجا ذکر کنم:
1- بخش هایی از جمعیت به واسطه سهیم بودن در ویژگی های فرهنگی مشترک که آنها را از دیگران در آن جمعیت جدا می سازد گروه های قومی را تشکیل می دهند. تفاوتهای قومی تماماً فراگرفته می شوند, هرچند گاهی ممکن است "طبیعی" به نظر برسند.
2- اعضای گروه های اقلیت اغلب دارای حس همبستگی گروهی نیرومندی هستند, که تا اندازه ای از تجربه جمعی محرومیت ناشی می شود.
3- نژاد به ویژگی های فیزیکی , مانند رنگ پوست, اطلاق می شود که اعضای اجتماع یا جامعه آنها را از لحاظ قومی مهم می دانند ; چرا که ویژگی های مشخص فرهنگی را می رساند. بسیاری از باورهای مردم درباره نژاد افسانه ای است. هیچ گونه ویژگی های مشخصی که به وسیله آنها بتوان انسانها را به نژادهای مختلف تقسیم کرد وجود ندارد.
4- نژادپرستی به معنای به غلط نسبت دادن ویژگی های موروثی شخصیت یا رفتار به افرادی با ظاهر فیزیکی خاص است. نژادپرست کسی است که معتقد است برای ویژگی های فروتری که ظاهراً افرادی از یک تبار یا تبار دیگر دارند, می توان تبیینی زیست شناختی ارائه داد.
5- جابجایی و بلاگردانی مکانیسمهای روانشناختی ای هستند که با تعصب و تبعیض ارتباط دارند. در جابجایی احساس دشمنی علیه چیزهایی متوجه می شود که منشاء واقعی این اضطرابات نیستند. افراد اضطرابات و احساس ناایمنی خود را به بلاگردان ها نسبت می دهند.
6- نگرش های قومی از دوران خردسالی توسط کودکان فرا گرفته می شوند.
7- سه مدل در مورد تحولات احتمالی آینده در روابط قومی می توان تشخیص داد; مدل نخست بر همانندگردی تاکید می ورزد , مدل دوم درهم آمیزی و سومی کثرت گرایی فرهنگی را مورد تاکید قرار می دهد. در سالهای اخیر , این راه سوم مورد تاکید زیادتری قرار گرفته , که به موجب آن هویت های قومی مختلف در زمینه فرهنگ ملی فراگیر به یک اندازه معتبر شناخته می شود.
سلام
اتفاقاً در کشور ما جدا از بحث قومیتها ، این مسئله وجود داره؛نگاهی که جامعه به یه افغانی و یه ایرانی دارید برابره؟ حتی اگه مدارک هم داشته باشه و حضورش قانونی باشه باز هم تفاوت میذاریم؛شاید من هم اینجور باشم که هستم.قضاوت راجع به نژادپرستی دیگران امر پیچیده ایه..
سلام
حرف حساب جواب نداره... فی الواقع می خواستم بگم اگر آب مناسبی در اختیار ما باشد ما قهرمانان شنای نژادپرستی خواهیم بود!!
ممنون هادی جان
عالی بود. من هم از این موضوع رنج زیادی میبرم. در منطقه مازندران نسبت به آذری ها دید منفی ای وجود دارد و هر کسی حرف کسی را متوجه نشود جلوی ان همه ترک بهش میگویند مگه ترکی؟ یا مثلا : مگه دارم باهات ترکی حرف میزنم؟ وای که تا به حال چقدر به مردم گفته م که اقلا جلوی من مواظب حرف زدنتان باشید.
سلام
شاید خیلی سخت به نظر برسه ولی وقتی هر کدوم از ما حساسیت به خرج بدهیم و پیگیر باشیم می شود یه تکونایی داد... یعنی همان تغییرات اپسیلونی... منتها باید مسلح به سلاح دانش بود و پشتکار داشت...
حداقل اینه که به فرزندانمان بیاموزیم تا نسل های بعدی کارشان ساده تر شود...
می خونمش
سلام
برای پسرک هم بخونید
سلام.
دقیقا این مسئله رو توی جوک ها یی که بین مردم پخش میشه و اس ام اسهایی که بهمون میاد میبینیم که من بشدت ازش متنفرم. حالا بعضی بهم می گن که چون خودت هم از قومیتها هستی بخاطر همینه که حساسی. اما مطمئنم که اگرم نبودم باز هم دوست نداشتم به لحجه یا قومیت یا طرز فکر خاصی توهین بشه.
سلام
و چه پیامدهای ترسناکی دارد... این توهین ها و تحقیرها
وقتی واقع می شود تازه می پرسیم چرا اینطور شد....
گندم از گندم بروید جو ز جو
ازش چیزی نخوندم ولی باید بخونم
زیاد داستانی نیست پس اره ؟
سلام
بله این داستان نیست ولی نثرش روان و غیرفنی است
من خودم دیدم نسبت به اقلیت هایی مثل افغان ها منفیه. جالبه بدونید که این حسم بعد از خوندن "بادبادک باز" خیلی بهتر شد!
نسبت به خانم های چادری همچین یه جوری بودم. الآن بهترم شکر خدا.
راستی...
رانی که 600 تومنه!
شما از کجا می خری؟
سلام
باز خوبه که بهتر شده و امیدوارم کاملاً خوب بشی
من دو تا دوست افغان فرهیخته داشتم و دارم که واقعاً انسانهای شریفی هستند و الی آخر...(چون یکیشون میاد اینجا زیاد تعریف نمی کنم!)
پس الان دوران نقاهت رو سپری می کنید؟! یه سری رانی 500 تومانی بگیریم و بیایم ملاقات...
من با اینکه خرید خونه را انجام می دهم کلاً از قیمت ها بی خبرم ولی الان از این دور و برم پرسیدم همه رای به 500 تومانی بودن رانی دادند
البته جا با جا فرق دارد
شهر بالا و پایین دارد
مسئله ی برتر بینی و خود شیفتگی موضوعی کاملا اکتسابیست که از همان دوران طفولیت از رفتارها و گفتار کوچکترین واحد اجتماع شروع شده و در جامعه بسط می یابد و گاهی آنقدر ریشه دار میشود که جزئی از فرهنگ و ادبیات میشود و نسل به نسل این کروموزوم معیوب به ارث میرسد و گاه جهش های چندش آوری میکند از بحث اقلیت ها که بگذریم تفاوت طبقاتی در جامعه ی امروز متاسفانه رفتارهای متکبرانه و محقرانه ای را به چشم میکشاند که بیشک عفونت های انسانیت هستند.بسیاری از ما با وجود کنترل نوع رفتارمان اما از تبعیض فکری مبرا نیستیم.
سلام
لایک
متن بلند بالایی تایپ کردم. ثبت نشد برادر جان. چرا همچین می شود؟
سلام
شرمنده
اینجور مواقع قبل از ثبت کپی کنید تا متنتان نپرد...
سلام.
امروز عصر خوندمش. دست شما هم درد نکنه بابت کتاب
به این میگن یه متن آموزشی. با این حال، به نظرم گاهی ترجمهش خیلی مناسب 8 تا 14 سال نبود. شایدم اشتباه میکنم.
حین خوندن کتاب به اوضاع خودمون هم توجه میکردم و دیدم که به انواع و اقسامش مبتلا هستیم: جوکسازی واسه قومیتها؛ تمایز بین تهرانی و شهرستانی؛ نگاه تحقیرآمیز به اقوام خارجی مث افغانها، عربها و یهودیها؛ و بهخصوص تبعیض بین خودی و غیر خودی که با توجه به گرایش رسمی وجود داره؛ تبعیض بین فرقههای مذهبی اسلامی و غیر اسلامی؛ و احتمالا موارد دیگه.
اگه اسم کتاب رو از "نژادپرستی" به "تبعیض" تغییر بدیم، ماجرا ملموستر میشه برامون. نکتهی جالب قضیه دوطرفه بودن این جهتگیریه. یعنی نژادپرستی باعث واکنش متقابل میشه و این آب رو گلآلودتر میکنه.
سلام
البته ۸ تا ۱۴ سال بن جلون با ۸ تا ۱۴ سال ما یه خورده فرق داره!
مثل دنیای سوفی گوردر که همچین ۱۵ سال ۱۵ سالم بهش نمی خوره!
........
این عنوان "قهرمانان نژاد پرستی" رو خیییلی خوب اومدید. راستش من که می گم ضرب المثل "خدا خرش رو شناخت شاخ نداد" خیلی در این زمینه کارمی کنه .. چون اگر ما در دنیا کاره ای بودیم، بقیه جوامع و ملت ها رو به خاک سیاه می نشوندیم از فرط نژاد پرستی
واقعاً چرا رنج بردن از بی عدالتی انسان را عادل نمی کند؟ این خیلی سواله برای من.... رنج بردن انسان ها را عقده ای می کند (ببخشید خیلی صریح گفتم)
حتماً حتماً این کتاب رو می خونم
سلام
آخه هنر نزد ایرانیان است و بس!!
رنج بردن صرف فقط همین نتیجه را دارد که آدم می رود در نقش قربانی و همین که شما صراحتاً گفتید...
امیدوارم مفید باشد که هست
یه بار باید از نژاد پرستی بنویسم که به خصوص در خون ما ایرانیها هم به وضوح قابل مشاهده است.
اما این اخره، اقا سیگار چیه؟ چرا تبلیغ منفی میکنی؟ مگه عکس اون ریه خراب را ندیدی؟
سلام
اتفاقاً تبلیغ نکردم...گفتم به جای 5 نخ سیگار کشیدن این کتابو بخونید و بعدش اگه خواستید سیگار بکشید دست خودتونه... اما عکس: ریه سالم خوبه اما زندگی در تهران و کلانشهرها همین تبعات رو داره و بیشتر...
سلام
مدیر گروه و اساتید زبان آلمانی دانشگاه ما نژادپرست بودند خودشان ایرانی بودند اما به دانشجویان زبان آلمانی به دیده تحقیر نگاه میکردند و این موضوعی بود که بیست سال پیش خیلی دور از درک نبود با اینکه همه دانشجوهاشون رنج می بردند اما گویا پذیرفته بودند که زبان آلمانی و اساتید آلمان دیده باید چنین باشند (حتمن دیگه الان اینچنین نیستند .. ایشالا ) و آن همه هراسی که به دل داشتم از این موضوع ... اینها چه کردند و چه سیستم مدونی رو پیاده کردند که امروز نه تنها ما رو به دیده تحقیر نگاه نمیکنند بلکه از مدیر مدرسه گرفته تا صندوقدار فروشگاه رضایت ما رو از مدرسه و کالا ملاک موفقیت خودشون می دونن ؟ معلم آلمانی با مهاجرین احساس صمیمیت بیشتری میکنه تا مهاجرین با خودشون . و وقتی همکلاس مراکشی از خدمات هیتلر میگه ما میتونیم برای اولین بار تغییر رنگ چهره معلم رو از صورتی به بنفش شاهد باشیم . اینها همونهایی بودند که روزی ما رو کله سیاه می نامیدند و امروز هزینه های سنگین آموزش همزیستی رو به ما پرداخت میکنن .
تو مدرسه های ما فعلن آموزش دشمن شناسی بیشترین هزینه ها رو به خودش اختصاص میده چه سرمایه ای بالاتر از عشق که در مدرسه ها شهید میشه تا بچه ها نفرت از غیر خودی رو یاد بگیرن و در این بین چه نمکی دلچسب تر از این جوک ها : یه رشتی بود ... یه لر بود ... یه ترک بود ...
ممنون
سلام
پس آلمان رفتن شما مسبوق به سابقه بوده است...
مدارس ما که قصه پر غصه ایست
فعلاً که برنامه های فیتیله و عموپورنگ و... اینا هم با اینکه مملو از شعارهای مذهبی و سیاسی هستند به سختی تحمل می شوند..
می ترسم این جوک ها همه چیزمان را به باد بدهد روزی... بس که هیچ تفریح سالمی نمانده است!
خوب ما ترکها خیلی خوب این مسئله رو هضم کردیم از بس واسمون جک ساختن... در کل بحث Racism موضوع پایان نامه ی منم بود بحثیه که پایان نداره و نخواهد داشت. ضمنا رانی 600 تومنه ماست موسیر هم توی محله ما 700 تومنه... پول سیگارو نمی دونم چقدره ولی من اگه جای خانم رویا لطافتی بودم و زحمت می کشیدم و ترجمه می کردم و قیمت پشت جلد میزدن 500 تومان به جان خودم پنج پاکت سیگار می کشیدم تا اروم بشم از دست این انتشاراتی ها... شما کتاب رو تازه خریدید؟ اخه برای سال 78 هستش؟ یعنی واقعا کتاب 500 تومنی پیدا میشه؟
سلام
من ترک نیستم اما ترک ها رو دوست دارم
این رانی هم مایه دردسر شد!!
ماست موسیر بستگی به حجم و کارخونه و ... قیمتها متفاوته
قیمت سیگار رو هم یکی می تونه بگه بهمن کوچیک فلان است و اینا...
برای اون موقع قیمت مناسبی بوده... من تازه خریدم و به همین قیمت 500 تومان هم خریدم بله پیدا می شود
بدیش اینه که خیلی ها نژاد پدستی رو فقط تو سفید و سیاه می بینن نه در جوک ها و متلک ها و تحقیرها.
مطلب جالب و لازمی بود.ممنون که نوشتید.
سلام
بله دقیقاً در اون موارد کم نمی گذاریم هرچند درصد بالاییش از روی قصد هم نباشد اما ویران کننده است... البته توی همون سیاه و سفید هم فکر نکنم کارنامه خوبی داشته باشیم...
با سلام
نژادپرستی درکشورمان در دهه های گذشته مساوی بود با حکومت "نژادپرست آفریقای جنوبی"
امروز که برای شما مینویسم نژادپرستی یعنی" رژیم اشغالگر قدس"
انگار ما درمنظومه فرهنگی وسیاسی خود مصادیق دیگری سراغ نداریم.
فکر میکنم مثالی که آقا هادی آورده اند با مقداری تصحیح درست باشد. البته تفاوت چیز بدی نیست ولی اگراین تفاوت منجر به خطکشی های نژادی شود آن موقع مسئله فرق می کند.
با سلام
یادش به خیر هر شب توی اخبار یه بار اسم آفریقای جنوبی را می شنیدیم همینطور که الان اسرائیل را می شنویم...
بله همینطور است
سلام.
چشم. می گیریمش. اما الان پیدا می شه. یعنی تازگی دوباره چاپ شده؟
سلام
پیدا نشد هم ما در خدمتیم
سلام
سابقه اش در حد هم اتاقی با طفلک دانشجوهای زبان آلمانی بود که هر چه بیشتر سعی میکردند کمتر واحد پاس می کردند .
سلام
دختر نوح با گلان بنشست...
من متاسفانه این کتاب رو پیدا نمی کنم، میشه یه کمکی بکنید و بگید از کجا می تونم پیداش کنم؟؟
سلام
من هم از دست دوم فروشی پیدا کردم. اگر زیاد فوری نیست تا چند وقت دیگر یک لیست از کتابهایم برای معاوضه روی وبلاگ می گذارم و این کتاب را هم در لیست قرار می دهم. اگر خیلی فوری است بفرمایید برایتان پست کنم.
از اونجایی که من دانشجوی ادبیات فرانسه هستم، این ترم به این کتاب نیاز مبرم دارم اگه بتونید برام بفرستید خیلی ممنون میشم.
برایتان ایمیل زدم.